Ака уйăхĕн 21-мĕшĕнче Чăваш патшалăх ял хуçалăх академийĕнче “Çамрăксен çивĕч ыйтăвĕсемпе ял аталанăвĕ” интернет-конференци иртрĕ. Ăна кăçал Чăваш Республикинче Çĕр ĕçченĕн çулталăкĕ, Раççейре Çамрăксен çулталăкĕ пулнă май ирттернĕ. Конференцие районсем интернет урлă çыхăнчĕç, калаçăва Елчĕк, Патăрьел, Муркаш, Йĕпреç çамрăкĕсем хастар хутшăнчĕç. Район администрацийĕсен пуçлăхĕсем, хастар çамрăксемпе ĕçлекенсем калаçрĕç. Конференцие ЧР вĕрентÿ министрĕ Галина Чернова, ял хуçалăх министрĕ Михаил Игнатьев, хула хуçалăх министрĕ Александр Гончаров, ЧР Вĕрентÿ министерствин çамрăксен политикин управленийĕн пуçлăхĕ Оксана Ефремова, Чăваш патшалăх ял хуçалăх академийĕн ректорĕ Николай Кириллов уçрĕç.

Чи малтан Галина Чернова сăмах илчĕ:

- Çамрăксен çивĕч ыйтăвĕсене интернет урлă сÿтсе явни республикăра йăлана кĕрсе пырать. Паян конференцие пин ытла çын хутшăнчĕ. Çак меслет сиксе тухнă ыйтусене пĕр-пĕринпе сÿтсе явма май парать. Паян ялта пурăнма юлакан çамрăксене патшалăх тĕрлĕ çăмăллăхпа пулăшма тăрăшать. Яла аталантарас тĕлĕшпе тĕрлĕ конкурс иртет.

Конференцие малалла тăснă май Чăваш патшалăх ял хуçалăх академийĕн студенчĕсен хушшинче ирттернĕ ыйтăмпа паллаштарчĕç. Ăна видеоролик евĕр хатĕрленĕ. Ялта юласси пирки тĕрлĕ шухăш пулчĕ унта.

Тăваттăмĕш курсра вĕренекен Оля ялта пурăнма кăмăлланине пĕлтерчĕ. Пурнăç условийĕсем паян унта та хуларинчен кая марри савăнтарать ăна.

Пиллĕкмĕш курсра вĕренекен Евгений алла диплом илсен тăван ялĕнчи хуçалăхра вăй хурасшăн иккен. “Тÿрех пысăк шалуллă ĕç тупаймăн. Пĕчĕккĕн ăсталăха туптамалла, ун чухне кăна карьера картлашкипе хăпарма май пулĕ. Тăрăшса ĕçлесен ялта та çителĕклĕ пурăнма пулать. Ÿркенмелле мар çеç. Фермер хуçалăхĕсене аталантарма халĕ патшалăх кредит парать. Эпĕ çĕр ĕçĕнчен хăрамастăп, çавăнпа ялтах юласшăн”, - терĕ студент.

Ыйтăмра тĕрлĕ шухăш пулчĕ.

Тĕпрен илсен ял хуçалăхĕнче çамрăк специалистсем кирлине, малашлăх вĕсенче пулнине студентсем ăнланни сисĕнчĕ.

Интернет-конференцие Патăрьел районĕ хутшăнчĕ. Вĕсене экран çинче курма май пулчĕ. Чи малтанах Патăрьел район администрацийĕн ял хуçалăх пайĕн пуçлăхĕ Мансур Калмыков сăмах илчĕ.

- Районта çамрăк çемьесене ал-ура çавăрма май пур. Кашни ял патне çитиех асфальт çул сарнă, газпа тивĕçтернĕ. Йывăрлăхсене çĕнтерме патшалăх тĕрлĕ субсиди, хушма хуçалăха аталантарма кредит тата ытти çăмăллăх туса парать. Хуçалăхсенче çĕнĕ технологисемпе усă кураççĕ. Ĕçлекен çамрăк вăй çеç кирлĕ. Темшĕн ялта тĕпленес текен сахал, - терĕ вăл пăшăрханса.

- Çĕнĕрен те çĕнĕ техника туянатпăр. Вĕсемпе ĕçлеме пĕлекен специалистсем çителĕксĕр. Инженерсем, электроникăпа, компьютерпа ĕçлеме пĕлекен çамрăксем кирлĕ. Хуçалăхра çĕнĕ техникăпа усă курма пуçласассăн хăвăрт аталанма, пысăк тупăш туса илме майсем пуласси иккĕлентермест. Пирĕн “Исток” хуçалăха чылай студент практикăна килет. Эпир вĕсемпе ĕçлетпĕр, ăсталăхне туптама пулăшатпăр. Алла диплом илсессĕн пирĕн пата килессе шанатпăр. Эпир вĕсене тивĕçлĕ шалупа тивĕçтерĕпĕр, çурт-йĕр çавăрма пулăшăпăр. Тата çакна калас килет: çамрăк специалистсене ĕçлеме пуçласанах шанмалла, йывăрлăхра пулăшмалла. Ун чухне вĕсем тăрăшса вăй хурĕç. Ĕçре çитĕнÿ тăвакана кирек мĕнле ертÿçĕ те пулăшса пыратех, - терĕ “Исток” хуçалăх ертÿçи Александр Илюткин.

Çамрăк çемьесене те сăмах пачĕç. Вĕсене ытларах çăмăллăх кредичĕ илес ыйту кăсăклантарчĕ.

- Хушма хуçалăха аталантарма кредит пама чарăнман, малалла та çак программа ĕçлĕ. Килти хуçалăха пуянлатни предпринимательлĕх шутланмасть, уншăн налук тÿлемелле мар, çавăнпа та çемье бизнесне йĕркелеме ан хăрăр. Ĕçлесен тупăш пулать, - терĕ ЧР ял хуçалăх министрĕ Михаил Игнатьев.

Конференцие Елчĕк районĕн çамрăкĕсем тăсрĕç. Зоотехникра ĕçлекен Юрий Чернов Ял хуçалăх академине вĕренсе пĕтернĕ хыççăн тăван енне таврăннă. Мăшăрланнă хыççăн çăмăллăх кредичĕ илсе çурт-йĕр çавăрнă. Ывăлпа хĕр çитĕнтереççĕ.

- Паян патшалăх çамрăк çемьесене ал-ура çавăрма пулăшать. Çавăнпа та тĕпренчĕксен малашлăхĕшĕн пăшăрханмастăп, - терĕ çамрăк специалист. Яшсемпе хĕрсене ялта тĕпленме сĕнчĕ. Пĕрле кар тăрса ĕçлесен ял малашлăхĕ çутă пуласса пĕлтерчĕ.

Çирĕклĕ Шăхалĕнче 11 çемье çăмăллăх кредичĕ илсе хăтлă çурт хăпартма пултарнă. “Ялта пурин валли те ĕç пур. Ĕçпе канăва йĕркелеме пĕлсессĕн пурăнма пулать”, - терĕ вĕрентекен.

Водительте ĕçлекен Ваня та ял пурнăçĕн ырă енĕсемпе паллаштарчĕ.

- Мăшăрăм 3 çул ĕнтĕ дояркăра вăй хурать. Ĕç укçи çителĕклĕ - уйăхра 12-13 пин тенкĕ. Икĕ ывăл çитĕнтеретпĕр. Халĕ çамрăк çемьесене çурт-йĕр çавăрма паракан кредита илме шухăшлатпăр. Ялта пурăнма, хуçалăхра ĕçлеме килĕшет, - сăмахне вĕçлерĕ вăл.

Конференцие Муркаш районĕн хастарĕсем хутшăнчĕç. Вĕсем Вĕрентÿ центрĕнче пухăннă. Районта çамрăксене аталанма пĕтĕм услови пуррине пĕлтерчĕç - тĕслĕх библиотека, тренажер залĕсем, интернет центрĕсем тата ыт.те.

Муркашсене шкулсенче çамрăк специалистсем çитменни пăшăрхантарать-мĕн. Педагогсене яла илĕртес тĕлĕшпе патшалăхăн çурт-йĕрпе пулăшма, ĕç укçине ÿстерме, шкул пĕтерекенсене тĕллевлĕ вĕренме ямаллине пĕлтерчĕç.

Йĕпреç районĕ те конференцие хастар хутшăнчĕ. Районта спорт енĕпе аталанма майсем çителĕклине, бассейн, тренажер залĕ пурри кĕлеткене çирĕплетме пулăшнине палăртрĕç Йĕпреçсем. Сывлăхлă çамрăк ĕçре те пысăк çитĕнÿсем тăвасси пирки иккĕленмеççĕ вĕсем.

Çавна май Йĕпреç яшĕсемпе хĕрĕсем конференцие ертсе пыракан министрсем мĕнле спорт вăййине кăмăлланине ыйтса пĕлчĕç. Вĕсем эрнере пĕрре ĕç хыççăн спортзала пухăнса тĕрлĕ вăйă выляççĕ, сывлăха çирĕплетмелли хусканусем тăваççĕ-мĕн.

Ял хуçалăх академийĕн ректорĕ Николай Кириллов та сăмах хушрĕ:

- Студентсем алла диплом илнĕ хыççăн хăйсен профессийĕпех ĕçлессе, тăван тăрăха таврăнасса шанатăп. Вĕсенче малашлăх-çке. Халĕ ял хуçалăх предприятийĕсенче çĕнĕ технологисем аталаннă. Ĕçлесе тупăш тума пулать.

- Конференци ирттерни витĕмлĕ пуласса шанатпăр, - мероприятие вĕçлерĕ Оксана Ефремова. Унăн сăмахĕ чăнлăхпа тÿр килнинче иккĕленме кирлĕ мар. Çакăн йышши интернет-конференцие куллен ирттерсен çамрăксем пурнăç çине тĕрĕс куçпа пăхма пуçлаççех.